PRZEMYSŁ II (1257-1296)

król Polski w latach 1295 -1296

Urodzony 14 X 1257 r., zmarł 8II 1296r.; jedyny syn księcia wielkopolskiego Przemysła I i Elżbiety śląskiej. Na świat przyszedł cztery miesiące po śmierci ojca. Wychowywał się pod opiką matki, a po jej śmierci w 1265 r. na dworze swego stryja Bolesława Pobożnego. Doprowadził on w 1273 r. do poślubienia przez Przemysła córki księcia meklemburskiego Henryka I Pielgrzyma - Ludgardy. W tym roku uciekł on od stryja i zawarł przymierze z Henrykiem IV Probusem, przewidujące wzajemne niesienie sobie pomocy. w 1277 r. zorganizował wspólnie z Henrykiem I Głogowskim zakończoną niepomyślnie wyprawę, mającą na celu uwolnienie Probusa, uwięzionego przez Bolesława Rogatkę. Po bezpotomnej śmierci Bolesława Pobożnego w 1279 r. Przemysł stał się panem całej Wielkopolski.

W 1281 r. został podstępnie uwięziony na zjeździe w Sądowlu przez swego dawnego sprzymierzeńca Henryka IV probusa, który wymusił na nim zrzeszenie się kasztelanii rudzkiej. W 1282 r. książe pomorski Mściwoj II wystawił w Kępnie dokument, na mocy którego uznawał sięon lennikiem Przemysła. Na przełomie 1283 i 1284 r. Przemysł odzyskał kasztelanię rudzką, ale zaraz potem ją utracił, by odzyskać ponownie w 1287 i 1288 r. W 1285 r. poślubił córkę zdetronizowanego króla Szwecji Waldemara - Ryksę (Ludgarda zmarła w tajemniczych okolicznościach dwa lata wcześniej). Henryk IV Probus

w testamencie sporządzonym przed swoją śmiercią w 1290 r. zapisał Przemysłowi Małopolskę, którą przejął po śmierci Leszka Czarnego w 1288 r. Przy sporym zaangażowaniu arcybiskupa Jakuba Świnki powstała na początku 1293 r. koalicja złożona z Przemysła, Władysława Łokietka i jego brata Kazimierza, księcia łęczyckiego, zwrócona przeciw Wacławowi II czeskiemu, pretendującemu do tronu krakowskiego. 

W końcu 1294 r. po bezpotomnej śmierci Mściwoja II Przemysł objął bezpośrednie rządy nad Pomorzem. W 1295 r. papież Bonifacy VIII wyraził zgodę

na koronację Przemysła, która odbyła się 26 VI. Po uroczystościach koronacyjnych Przemysł II wyruszył na objazd Pomorza, potwierdzając wówczas szereg przywilejów ustanowionych przez książąt pomorskich dla klasztorów i możnowładztwa dzielnicy. Na początku 1296 r. ludzie nasłani przez margrabiów brandenburskich usiłowali porwać Przemysła przebywającego wtedy w rogoźnie. wywiązała się przy tym walka, podczas której Przemysł odniósł rany. porywacze dobili go, gdyż nie mogli go zabrać ze sobą. Zwłoki Przemysła przewieziono do Poznania, gdzie pochowano je uroczyście w tamtejszej katedrze.